Fizjoterapia po złamaniu bliższego końca kości ramiennej – w zależności od zastosowanej metody leczenia
Złamania bliższego końca kości ramiennej stanowią 5% wszystkich tego typu urazów oraz 45% tych w obrębie kości ramiennej. Częstość ich występowania wzrasta wraz z wiekiem. W zależności od rodzaju złamania i stanu ogólnego pacjenta można zastosować leczenie zachowawcze lub operacyjne. Główne cele terapii to powrót funkcji złamanej kończyny i przywrócenie fizjologicznego zakresu ruchu w stawie ramiennym.
Słowa kluczowe:
złamania, kość ramienna, złamanie bliższego końca kości ramiennej, fizjoterapia po złamaniu
Złamania kości ramiennej w obrębie jej nasady bliższej występują w społeczeństwie najczęściej (45%) (fot. 1), stanowią 5% wszystkich złamań, a wraz z wiekiem wzrasta częstość ich występowania. 10% osób po 65. roku łamie właśnie tę kość. Do złamań dochodzi w wyniku zadziałania bodźca urazogennego o niskiej energii, np. upadek osoby starszej. Natomiast u młodych pacjentów są skutkiem urazu wysokoenergetycznego, któremu towarzyszą uszkodzenia dodatkowe. Zdecydowanie częściej dotyczą kobiet (3:1), są również złamaniami charakterystycznymi wśród osób z zaawansowaną osteoporozą (złamania szyjki kości ramiennej). Bliższa nasada kości ramiennej jest miejscem rozwoju pierwotnych nowotworów kości, takich jak: szpiczak mnogi, kostniakomięsak, guz olbrzymiokomórkowy, które mogą doprowadzić do powstania złamań patologicznych (1-4).
Klasyfikacja złamań bliższej nasady kości ramiennej
Najczęściej stosowanym system klasyfikacji rozpoznania i leczenia złamań bliższej nasady kości ramiennej jest wprowadzona do użytku w 1970 roku klasyfikacja Neera:
- złamania jednofragmentowe mogą zawierać wiele linii złamań, ale żaden z czterech głównych odłamów nie jest przemieszczony,
- złamania przemieszczone:
- złamania dwufragmentowe:
- złamania szyjki chirurgicznej,
- złamania guzka większego,
- złamania szyjki anatomicznej,
- złamania guzka mniejszego.
- złamania trzyfragmentowe:
- przemieszczenie guzka większego i trzonu względem reszty bliższego odcinka kości ramiennej,
- przemieszczenie guzka mniejszego i trzonu względem reszty bliższego odcinka kości ramiennej,
- złamania czterofragmentowe dotyczą przemieszczenia powyżej 1 cm i/lub zagięcia kątowego ponad 45o wszystkich odłamów bliższego odcinka kości ramiennej.
- złamania dwufragmentowe:
Ponadto w każdej grupie występują złamania ze zwichnięciem głowy kości ramiennej (3).
Objawy złamania bliższej nasady kości ramiennej
Zaliczamy do nich:
- ograniczenie ruchomości kończyny,
- obrzęk,
- zwiększoną nadwrażliwość na dotyk,
- deformacje,
- nienaturalne ułożenie kończyny,
- ból nasilający się przy próbie wykonania ruchu.