Fizjoterapia w powikłaniach cukrzycy typu II

Leczenie fizykoterapeutyczne skierowane jest na poprawę ukrwienia oraz utlenowania tkanek. Można wyróżnić następujące zabiegi: jonoforezę przeprowadzaną codziennie, galwanizację podłużną w czasie 20 minut, prądy diadynamiczne, 1-15 minut, diatermię krótkofalową na okolicę lędźwiowo-krzyżową oraz udo, a także magnetoterapię o wartości indukcji magnetycznej 6-8 mT, częstotliwości 12-20 Hz i czasie trwania 20 minut. 

Leczenie uzdrowiskowe skierowane jest na poprawę ukrwienia tkanek. Metodami uzdrowiskowymi można wpłynąć na poprawę przepływu skórnego oraz mięśniowego. Kąpiele kwasowęglowe w wodzie oraz w gazie, kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe, a także masaż wirowy kończyn dolnych powodują zwiększenie przepływu skórnego oraz rozszerzenie naczyń waskularnych. Okłady z pasty borowinowej powodują rozszerzenie naczyń kapilarnych oraz arterialnych drobnych. Zaleca się łączenie zabiegów, które wpływają na kapilary i tych, które powodują rozszerzenie naczyń o większym przekroju.

Z zakresu balneoterapii stosuje się: kąpiele kwasowęglowe w zanurzeniu do pasa, trwające od 10 do 15 minut, wykonywane trzy razy w tygodniu albo kąpiele siarczkowo-, siarkowodorowe, w temperaturze 36 stopni Celsjusza przez 10 minut, wykonywane co drugi dzień. Okłady z pasty borowinowej miejscowo na całe kończyny, o temperaturze 37 stopni Celsjusza, przez 30 minut co drugi dzień. Wykonuje się również kąpiele ozonowe w wodzie albo w gazie, trwające 20 minut dziennie, a także masaż wirowy kończyn dolnych, o temperaturze wody 37 stopni Celsjusza i czasie trwania od 10 do 15 minut dziennie (4, 7, 8, 9).

Piśmiennictwo

1. Leczenie cukrzycy typu 2. Tł. Anna Korzon-Burakowska, red. prowadz. Agnieszka Frankiewicz, Via Medica, Gdańsk 2002, Biblioteka UJK.
2. Skyler J.S.: Podstawowe zasady leczenia i opieki w cukrzycy typu I. Tłum. III wydania: Wąsikowska R.B., American Diabetes Association, Wyd. D.W. Publishing, Polska 1999.
3. Tooke J.: Powikłania naczyniowe cukrzycy. Raport Hemovascular Study Group, Via Medica, Gdańsk 2002.
4. Drozd A., Hansdorfer-Korzon R. i wsp.: Możliwości kompleksowej fizjoterapii w profilaktyce i leczeniu chorych na cukrzycę. „Diabetologia Kliniczna”, 2012, 1, 3, 104-113.
5. Ponikowska I., Chojnowski J.: Uzdrowiskowe leczenie chorych na cukrzycę z przewlekłymi powikłaniami. „Zamojskie Studia i Materiały”, 2011, XIII, 1 (34), 77-80.
6. Jaźwa P., Kwolek A., Misior A.: Rehabilitacja jako składowa leczenia i prewencji neuropatii cukrzycowej. „Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2005, 2, 188-192.
7. Drozd A., Hansdorfer-Korzon R., Nowacka-Kłos M.: Postępowanie fizjoterapeutyczne w powikłaniach cukrzycy. „Forum Medycyny Rodzinnej”, 2013, 7, 6, 328-337.
8. Kwolka A.: Rehabilitacja medyczna. Tom II. Rehabilitacja kliniczna. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013.
9. Low J., Reed A., Robertson V., Ward A.: Fizykoterapia. Aspekty kliniczne i biofizyczne. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009.
10. Nowacka-Kłos M., Studzińska K. i wsp.: Możliwości kompleksowej fizjoterapii w profilaktyce i leczeniu chorych na cukrzycę. „Diabetologia Kliniczna”, 2012, 1, 3, 104-113

dr n. o zdr. Katarzyna Ciechanowska, lic. Małgorzata Knioła
Katedra i Zakład Laseroterapii i Fizjoterapii Collegium Medicum im. Rydygiera 
w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Galeria