Ocena sprawności fizycznej osób starszych za pomocą testu SPPB (Short Physical Performance Battery)

W celu oceny poziomu sprawności starszych osób niezbędne są specjalnie utworzone narzędzia. Test SPPB dostarcza informacji na temat sprawności fizycznej, która znajduje swoje odbicie w wykonywaniu codziennych czynności. W artykule przedstawiono istotę testu SPPB oraz przykłady jego zastosowania. W wielu krajach wysoko rozwiniętych, w tym również w Polsce, średni czas trwania życia systematycznie się wydłuża, a tempo starzenia się ludności przyspiesza. Liczba ludności w Polsce w wieku 65 lat i więcej w roku 2013 stanowiła 14,7%, a w roku 2050 zwiększy się do 32,7%. Ponadto po roku 2025 gwałtownie zwiększy się liczba osób w wieku ponad 80 lat, pochodzących z powojennego wyżu demograficznego (1). Wzrost liczby osób w wieku podeszłym w społeczeństwie polskim stwarza konieczność opracowania standardów opieki medycznej i działań profilaktycznych mających na celu utrzymanie tej populacji w jak najlepszej kondycji fizycznej i psychicznej (2). Wraz z upływem lat w organizmie człowieka dochodzi do wielu zmian inwolucyjnych, pogarszających możliwość jego funkcjonowania. Następują ubytki morfologiczne − spadek masy mięśniowej, wzrost ilości całkowitej tkanki tłuszczowej i tłuszczu trzewnego, obniżenie się pojemności życiowej płuc, jak i funkcjonalne − spadek poczucia równowagi, wydłużenie czasu reakcji, zmniejszenie maksymalnej wentylacji płuc (3). Starzenie się człowieka jest związane ze stopniowym spadkiem sprawności i wydolności fizycznej. Obniża się poziom wielu zdolności motorycznych, takich jak: siła mięśniowa, wytrzymałość,...