Zespół pasma biodrowo-piszczelowego – przewodnik fizjoterapeuty

Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS, ang. iliotibial band syndrome), nazywany również kolanem biegacza, to powszechnie rozpoznawany stan kliniczny charakteryzujący się ogniskowym bólem bocznej części kolana, który często występuje podczas biegania i jazdy na rowerze (1-3). Pierwotny model bólu ITBS (opisywany jako zespół tarcia) opierał się na ograniczonym i nieprawidłowym rozumieniu anatomii i biomechaniki, co prowadziło do rozwoju nieskutecznych strategii leczniczych. Rosnące dowody z badań, diagnostyki obrazowej i raportów histologicznych pomogły zdekonstruować ten długo utrzymywany paradygmat dotyczący patologii i leczenia związanego z ITBS. Obecnie promuje się koncepcje ITBS jako zespołu uciskowego (ang. impingement) (1-3). Epidemiologia, etiologia i czynniki ryzyka Częstotliwość i ogólna zapadalność na zespół pasma biodrowo-piszczelowego różnią się w zależności od populacji pacjentów i dyscypliny sportu (3). Grupą najbardziej dotkniętą są biegacze (częściej płci męskiej) i przypadłość ta dotyczy 12-52% z nich. Dodatkowo dotyka do 24% kolarzy szosowych. Inne dyscypliny, których najczęściej dotyczy ITBS, to m.in.: wioślarstwo, koszykówka, piłka nożna, narciarstwo, tenis i hokej na trawie (1-4). Etiologia jest przeważnie wieloczynnikowa (4, 5). Czynnikami ryzyka, które mogą predysponować do rozwoju ITBS są: czynniki anatomiczne, takie jak: mała szerokość miednicy, kąt szyjki kości udowej, rotacja wewnętrzna kości udowej lub piszczelowej, szpotawość kolan i nadmierna pronacja stopy, czynniki związane z aktywnością: nadmierne obciążanie (np. dużo zbiegania po pochylonej nawierzchni), gwałtowne zwiększenie...