Kompleksowe postępowanie usprawniające w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych

Kompleksowe postępowanie usprawniające w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych

Fizjoterapię w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych należy wprowadzić bezpośrednio po wystąpieniu pierwszych niepokojących objawów. Należy mieć na uwadze, że usprawnianie musi być dostosowane do wieku, sprawności funkcjonalnej, wrażliwości na ból oraz chorób współistniejących pacjenta. Aby fizjoterapia była skuteczna, w proces medyczny powinni być zaangażowani nie tylko fizjoterapeuci, ale także lekarze, zwłaszcza ortopedzi. Głównymi celami fizjoterapii w leczeniu gonartrozy są: zmniejszenie bólu, sprawne zapobieganie rozprzestrzenianiu się schorzenia, utrzymywanie możliwości poruszania się, znaczne zredukowanie uszkodzeń określonych struktur wewnątrzstawowych, utrzymywanie zadowalającego zakresu ruchu, utrzymanie dostatecznej siły i wytrzymałości mięśniowej. Usprawniane w omawianym schorzeniu zostało podzielone na dwa okresy:

– ostry,

– przewlekły.

Okres ostry

W okresie tym należy stosować przede wszystkim zabiegi z zakresu szeroko pojętej fizykoterapii. Należy wykonywać je co najmniej pięć razy w tygodniu. Czas trwania tego okresu jest w dużej mierze uzależniony od zmniejszenia określonych dolegliwości. Należy przynajmniej raz w tygodniu pojawić się na konsultacji fizjoterapeutycznej w celu skontrolowania postępów usprawniania. Nie jest wykluczone, żeby fizjoterapię intensyfikować w zależności od poczynionych efektów terapeutycznych. W tym okresie należy również posiłkować się farmakoterapią.

Postępowanie fizjoterapeutyczne w okresie ostrym powinno zawierać przede wszystkim zabiegi o silnym działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Aby skutecznie uśmierzyć omawiane dolegliwości, wskazane jest wykonanie zabiegów z zakresu fizykoterapii. Należy wówczas stosować np.: jonoforezę (z substancji przeciwbólowej lub przeciwzapalnej), fonoforezę (z substancji przeciwbólowej lub przeciwzapalnej) (fot. 2), ultradźwięki (fot. 3), pole magnetyczne, laseroterapię (fot. 4a-b), krioterapię miejscową (ciekły azot, dwutlenek węgla), thermopress (urządzenie do terapii zimnem) (fot. 5), prądy Tens, prądy interferencyjne. W celu zwiększenia efektywności omawianych powyżej zabiegów można zastosować również masaż mający na celu rozluźnienie mięśni bezpośrednio otaczających staw kolanowy. Pozytywne rezultaty przynosi także wprowadzenie drenażu limfatycznego powodującego zmniejszenie obrzęku okołostawowego. W leczeniu ostrej postaci choroby zwyrodnieniowej wskazane jest również wykorzystanie terapii uzdrowiskowej. Stosuje się wówczas m.in.: peloidy, czynniki klimatyczne, balneoterapię, wody lecznicze. W szczególnych przypadkach zaostrzenia choroby zwyrodnieniowej należy skontaktować pacjenta także z dietetykiem, psychologiem, a nawet psychiatrą. Na skutek ograniczonej aktywności i niemożności wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego chory może podłamać się psychicznie oraz popaść w depresję, co w perspektywie czasu zmniejszy w znaczny sposób efektywność określonych zabiegów fizjoterapeutycznych. A jak wiadomo, pełne zaangażowanie zarówno samego pacjenta, jak i całego zespołu medycznego w perspektywie czasu daje pozytywne efekty terapeutyczne.

Metodą uzupełniającą omawiany okres może być stosowanie np. wcierek (okołostawowych) z różnego rodzaju maści bądź żeli. Wskazane jest również stosowanie zimnych okładów (Cold Pack). W razie potrzeby należy zaopatrzyć chorego w kule łokciowe lub balkonik. U osób starszych borykających się z dużą niepełnosprawnością uzasadnione jest również stosowanie szyny CPM (fot. 6).

Galeria

Zobacz więcej