Postępowanie fizjoterapeutyczne po amputacji podudzia w zespole stopy cukrzycowej – opis przypadku
Podsumowanie
Neuropatia cukrzycowa i niedokrwienie kończyn dolnych zaliczamy do najważniejszych czynników etiologicznych owrzodzeń stóp (1). Obecność neuropatii stwierdza się w 82% przypadków owrzodzeń stóp u chorych na cukrzycę (19). Na niedokrwienie może również wskazywać brak postępu rany mimo właściwego leczenia (1).
Liczba amputacji kończyn dolnych związanych z cukrzycą rośnie z roku na rok. Amputacja, niezależnie od tego, na jakiej wysokości przeprowadzona, jest dla pacjenta druzgocąca i zmienia jakość jego życia.
Wielu amputacji w cukrzycy można by uniknąć, edukując chorych. Raz do roku powinno być wykonywane badanie w kierunku zaburzeń czucia (badanie fizykalne) i niedokrwienia (ocena tętna na tętnicy grzbietowej stopy i piszczelowej tylnej) (2). Należy uczyć chorych, jak dbać o stan stóp, tak by uniknąć owrzodzeń. Konieczna jest edukacja dotycząca czynników ryzyka, takich jak: wyrównanie metaboliczne cukrzycy, palenie tytoniu, nadwaga, nadciśnienie tętnicze czy zaburzenia lipidowe.
Wskazane jest także edukowanie pacjentów w kwestii tego, jak korzystać z obuwia i wkładek dostosowanych do kształtu stopy oraz odpowiednich skarpet. Wczesne wykrycie i właściwe leczenie owrzodzeń pozwala zmniejszyć częstość amputacji o 85% (20).
Właściwa kontrola cukrzycy i systematyczna kontrola połączona z pielęgnacją stóp, profilaktyka i edukacja chorych z zakresu powikłań mogą znacznie opóźnić powstawanie zespołu stopy cukrzycowej, a co najważniejsze – mogą całkowicie zapobiec amputacji kończyn.