Postępowanie fizjoterapeutyczne po operacyjnym usunięciu mnogich oponiaków wewnątrzkanałowych – opis przypadku

Opis przypadku

Pacjentka, lat 45, została przyjęta do kliniki rehabilitacji trzy tygodnie po kolejnym operacyjnym usunięciu mnogich oponiaków wewnątrzkanałowych w odcinku C3-Th3 kręgosłupa. Była w stanie ogólnym dobrym. Rana pooperacyjna była dobrze zagojona, a szwy pozostawiono na okres 21 dni. U kobiety wystąpił głęboki niedowład kończyny górnej prawej, niedowład kończyn dolnych oraz zaburzenia czucia głębokiego.

Pierwsza operacja miała miejsce w 2010 roku, zostały usunięte oponiaki z odcinka szyjnego. Od operacji zauważalny był powolnie postępujący niedowład prawej kończyny górnej. Pacjentka zaznaczyła, że do czasu drugiej operacji normalnie nosiła przedmioty o wadze do ok. 5 kg, poruszała się samodzielnie, nie wymagając pomocy ortopedycznych. Była zdolna do pokonywania długich dystansów pieszo – często uprawiała turystyczne chodzenie po górach.

Badanie fizykalne po przyjęciu pacjentki do kliniki rehabilitacji zostało przeprowadzone w celu zaplanowania krótko- i długofalowej rehabilitacji po operacji.

Stan pacjentki

Leżąca, pampersowana i zacewnikowana, ograniczenie ruchomości czynnej lewego stawu ramiennego w ruchach zgięcia, odwiedzenia oraz rotacji zewnętrznej – pacjentka m.in. nie mogła samodzielnie unieść ręki nad głowę, osłabienie siły mięśniowej w kończynie na 3 w skali Lovetta, odruchy ścięgniste osłabione. Prawa kończyna górna wiotka, dolne podwichnięcie stawu ramiennego. Ruchomość bierna kończyny znacznie ograniczona. Siła mięśniowa w skali Lovetta 0. Odruchy ścięgniste zniesione. Czucie powierzchowne obu kończyn górnych zachowane, ale osłabione, okresowo pojawiające się drętwienia w obrębie dermatomu C8 w lewej kończynie górnej. Lewa kończyna dolna o zachowanej ruchomości czynnej, siła mięśniowa w skali Lovetta na 4. Przeprost stawu kolanowego. Prawa kończyna dolna o zachowanej ruchomości biernej, znacznie ograniczona natomiast ruchomość czynna. Osłabienie siły mięśniowej w kończynie na 2 w skali Lovetta. Przeprost stawu kolanowego oraz stopa opadająca. Odruchy ścięgniste w obu kończynach dolnych osłabione, dodatni objaw Babińskiego. Osłabione czucie powierzchowne obu kończyn dolnych. Znacznie osłabiona stabilizacja centralna i siła mięśni tułowia. Wykonano test Trunk Control, w którym pacjentka uzyskała 12 pkt. Pacjentka wymagała pomocy w zmianach pozycji ułożeniowych oraz pionizacji do pozycji siedzącej. Pozycję siedząca utrzymywała z pomocą fizjoterapeuty. Obecne po pionizacji zawroty głowy ustępują po przyjęciu pozycji leżącej.

Postępowanie fizjoterapeutyczne

Postępowanie zostało zaplanowane w celu zwiększenia samodzielności pacjentki w obrębie łóżka, samodzielnej i efektywnej zmianie pozycji ułożeniowej, nauki samodzielnej pionizacji do pozycji siedzącej, samodzielnego transferu na wózek inwalidzki z łóżka oraz naukę samodzielnego poruszania się na wózku inwalidzkim. Po osiągnięciu krótkoterminowych celów terapeutycznych skupiono się na samodzielnej pionizacji do pozycji stojącej oraz reedukacji chodu.

Proces rehabilitacji opierał się na wykorzystywaniu ćwiczeń wzmacniających siłę mięśniową kończyn górnych, dolnych oraz mięśni posturalnych i tułowia. Zastosowano ćwiczenia metody PNF w celu usprawniania kończyny górnej i dolnej. Wykorzystano ćwiczenia poprawiające utrzymywanie poprawnej pozycji ciała oraz stabilizację centralną podczas wykonywania ruchów kończynami. Pacjentka miała również wprowadzone w proces rehabilitacji ćwiczenia poprawiające czucie głębokie i spoczynkowe napięcie mięśniowe.