Zaburzenia funkcji seksualnych i wspomaganie płodności kobiet – możliwości fizjoterapeutyczne
Zrosty brzuszno-miednicze i problemy z płodnością
Niepłodność definiuje się jako niezdolność do zapłodnienia po 12 miesiącach starań, z częstotliwością około 2-3 razy w tygodniu bez stosowania antykoncepcji. W Stanach Zjednoczonych szacuje się, że dotyczy 10-15% par heteroseksualnych starających się o potomstwo. 40% przypadków to tzw. niepłodność o charakterze biomechanicznym, której jedną z istotnych przyczyn są zrosty w okolicy brzuszno-miedniczej. Zrosty powstają jako odpowiedź zapalna po uszkodzeniach, operacjach, stanach zapalnych (ryc. 2).
W tym przypadku terapia będzie miała na celu normalizację ruchomości, funkcji więzadeł, narządów wewnętrznych, aparatu mięśniowo-powięziowego i dolegliwości bólowych, zapobieganie reoperacji, niedrożności jelit oraz mechanicznym barierom zmniejszającym płodność (7).
Lokalizacja i skutki występowania zrostów obniżających zdolność do poczęcia to:
- ściany i więzadła macicy – w konsekwencji: skurcze macicy i niemożność implantacji lub poronienie,
- szyjka macicy – zwężenie tkanek i uniemożliwienie transferu plemników,
- jajniki – upośledzenie komórki jajowej i trudność przeniesienia jej do jajowodu,
- jajowody – częściowe lub całkowite zamknięcie w konsekwencji ryzyko ciąży pozamacicznej.
Terapia manualna i techniki osteopatyczne to według literatury jedne z najskuteczniejszych metod poprawiających ruchomość i funkcje narządów rodnych (7).
Główne cele fizjoterapii w zaburzeniach seksualnych związanych z bólem to:
- zwiększenie świadomości własnego ciała i czucia głębokiego, szczególnie w rejonie miednicy i dna miednicy,
- poprawa koordynacji i relaksacji mięśniowej,
- normalizacja napięcia mięśniowego,
- zwiększenie elastyczności w okolicy wejścia do pochwy,
- desensytyzacja obszarów bólowych,
- zmniejszenie lęku związanego z penetracja (2, 3).