Fizjoterapia po złamaniu bliższej nasady kości udowej strefy krętarzowej

Terapię opieramy głównie na:

• metodzie PNF − technik, wzorców oraz kombinacji wzorców (fot. 17a-c);
• poizometrycznej relaksacji mięśni (fot. 16a i 16b);
• ćwiczeniach w pozycjach niskich, półwysokich i wysokich (fot. 18a-22c);
• ćwiczeniach z wykorzystaniem: piłek gimnastycznych, wałków, taśm, deskorolki (fot. 23-26c);
• nauce prawidłowego rozkładu obciążenia stopy – ćwiczenia aktywnej stopy;
• treningu sensomotorycznego – ćwiczenia statyczne i dynamiczne na stabilnym i niestabilnym podłożu.

Największą trudność dla pacjentów stanowią nauka osiowego obciążania kończyny operowanej oraz aktywizacja mięśni stabilizujących staw biodrowy.

Podsumowanie

Złamania bliższej nasady kości udowej strefy krętarzowej są złamaniami charakterystycznymi dla osób w podeszłym wieku, wymagającymi leczenia chirurgicznego. Prawidłowo przeprowadzona repozycja i stabilne zespolenie odłamów oraz odpowiednio wcześnie wdrożona rehabilitacja zapewniają powrót do sprawności ruchowej sprzed urazu. 

W terapii wykorzystujemy szeroki wachlarz metod, technik, ćwiczeń indywidualnie dobranych do pacjenta i aktualnego stanu jego zdrowia.

Podsumowanie

Grupa pacjentów, na których można stosować metody opisane w artykule

Pacjenci z każdej grupy wiekowej, u których wykonano zabieg zespolenia końca bliższego kości udowej.

Zastosowany program rehabilitacji

Przed zabiegiem chirurgicznym:
Ćwiczenia czynne wolne i izometryczne obręczy barkowej i kończyny dolnej zdrowej – 3-4 razy dziennie, po 10-15 powtórzeń w serii.
Ćwiczenia zgięcia grzbietowego i podeszwowego stopy kończyny dolnej złamanej (znajdującej się na wyciągu) – 3-4 razy dziennie, po 10 powtórzeń w serii.

Po zabiegu operacyjnym:
Ćwiczenia izometryczne i czynne wolne kończyny dolnej operowanej – 3-4 razy dziennie, po 10 powtórzeń w serii.
Początkowa pionizacja – 2 razy dziennie.
Chodzenie o kulach/balkoniku – 2-3 razy dziennie.
Pole magnetyczne – (zrost kostny) częstotliwość: 50 Hz, czas trwania zabiegu: 30-60 minut, częstość zabiegów: początkowo raz dziennie przez 10 dni, potem 2-3 razy w tygodniu, długość kuracji: 4-6 tygodni.
Laser – (blizna) 10-15 zabi egów w serii, w zależności od rodzaju i wielkości blizny stosujemy dawkę od 2 do 10 J/cm2. 
Krioterapia − 10-15 zabiegów w serii, czas trwania zabiegu: 3 minuty.

Ćwiczenia II i III etap rehabilitacji: 

Liczbę serii i powtórzeń należy dostosować indywidualnie do każdego pacjenta, biorąc pod uwagę: wiek, stan ogólny, schorzenia współistniejące pacjenta. Jeżeli ćwiczenie sprawia pacjentowi trudności, możemy odstąpić od jego wykonania lub zmodyfikować jego wersję. 

Współpraca z innymi specjalistami

W trakcie terapii do uzyskania jak najlepszego wyniku należy podjąć współpracę z pielęgniarką, lekarzem specjalistą ortopedii i traumatologii, lekarzem specjalistą chirurgii naczyniowej, psychologiem. 

Wskazania i porady

Powikłania: 

• Brak zrostu kostnego − odstąpienie od dalszej terapii, konsultacja z lekarzem specjalistą ortopedii i traumatologii, reoperacja, korzystanie z zabiegów pola magnetycznego. 
• Opóźniony zrost kostny – rezygnujemy z wykonywania ćwiczeń obciążających staw skokowy, wydłużamy II etap postępowania rehabilitacyjnego, w razie potrzeby konsultacja z lekarzem specjalistą ortopedii i traumatologii. 
• Zapalenie żył – odstąpienie od dalszej terapii, konsultacja z lekarzem specjalistą chirurgii naczyniowej. 

Zastosowanie metody

Przedstawiony model usprawniania można zastosować również w przypadku:

• Złamania miednicy w obrębie panewek leczonego operacyjnie lub zachowawczo.
• Po zabiegu endoprotezoplastyki rewizyjnej stawu biodrowego.
• Po zabiegu endoprotezoplastyki z przeszczepami kostnymi nadpanewkowymi.

mgr Marcin Botorek¹, mgr Sandra Trzepaczyńska^1,2
1 Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. dr. Janusza Daaba w Piekarach Śląskich
2 Zakład Medycyny Sportowej i Fizjologii Wysiłku Fizycznego, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Galeria

Zobacz więcej