Kwestionariusz do oceny wrażeń fantomowych po amputacji kończyn

Wielu pacjentów po amputacji kończyn doświadcza różnego rodzaju doznań i dolegliwości bólowych umiejscowionych w obrębie utraconej kończyny. Ze względu na to, że wrażenia fantomowe utrudniają i wydłużają chorym okres powrotu do sprawności funkcjonalnej, niezbędne jest wprowadzenie narzędzia oceniającego ich występowanie i monitorującego natężenie nie tylko po to, by je stwierdzić, ale przede wszystkim – by skutecznie leczyć. Konieczność kompleksowej opieki nad chorym po amputacji kończyn, poparta doświadczeniem klinicznym i nabytą wiedzą na temat różnorodności doznań fantomowych i ich destrukcyjnego wpływu na odzyskiwanie sprawności, skłoniła autorów niniejszego artykułu do opracowania kwestionariusza wywiadu służącego do rozpoznania i oceny nasilenia wrażeń fantomowych.  Praca powstała w ramach badań statutowych – Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum realizowanych w roku 2018, nr: K/ZDS/006155 Amputacja to utrata części ciała, do której może dojść na skutek urazu mechanicznego bądź zaplanowanego zabiegu chirurgicznego (1). W Polsce amputacje są wykonywane stosunkowo często – w przeliczeniu na milion mieszkańców niemal 400 osób rocznie zostaje pozbawiona fragmentu lub całej kończyny (2), w innych krajach Unii Europejskiej wartości te są dużo niższe i wynoszą od 100 do 150/1 mln (2). Polska jest także jedynym krajem Unii Europejskiej, w którym od lat rośnie liczba zabiegów amputacji kończyn z powodu chorób na podłożu miażdżycy (2-4). W stopniu niewystarczającym bierze się pod uwagę zmiany natury psycho-społecznej i ekonomicznej, jakie niesie ten zabieg dla samego chorego oraz jego bliskich (5). Pacjent po amputacji ma przed sobą...