Rehabilitacja oddechowa – remedium nie tylko na choroby układu oddechowego – wywiad z Dariuszem Jastrzębskim
Czym dokładnie jest POChP i jak duże znaczenie w leczeniu tego schorzenia ma wspomniana rehabilitacja?
Przewlekła obturacyjna choroba płucna, najczęściej rozpoznawalna choroba układu oddechowego na świecie, której częstość występowania dochodzi do 10% populacji dorosłych, według WHO zajmuje 3. miejsce wśród najczęstszych przyczyn zgonu na świecie. Od kilku lat wspólne wytyczne ekspertów i międzynarodowych towarzystw naukowych zalecają stosowanie rehabilitacji pulmonologicznej na każdym etapie rozwoju tego schorzenia. Rehabilitacja jest tak samo ważna jak przyjmowanie leków czy edukacja prozdrowotna (zaprzestanie palenia papierosów) – która zresztą wchodzi w zakres rehabilitacji pulmonologicznej.
Czy wśród pacjentów wymagających rehabilitacji oddechowej znajdują się także dzieci? Wydaje się, że rehabilitacja ta w dużym stopniu dotyczy astmy czy nawet wad postawy, a znów te problemy zdrowotne najczęściej tyczą się dzieci.
Oczywiście powinna być ona stosowana u dzieci z astmą, istnieją także dowody medyczne na korzystny wpływ ćwiczeń oddechowych u dzieci z deformacjami kręgosłupa oraz klatki piersiowej. Dzieci chore na mukowiscydozę również powszechnie korzystają z fizjoterapii oddechowej, która wchodzi w skład rehabilitacji pulmonologicznej.
Co w takim razie z przeciwwskazaniami?
Przeciwwskazania do stosowania fizjoterapii pulmonologicznej są związane ze schorzeniem podstawowym i towarzyszącymi chorobami. Nie zawsze duszność czy kaszel wynika ze schorzenia dróg oddechowych. Dlatego tak istotne jest badanie lekarskie przed zakwalifikowaniem chorego do fizjoterapii pulmonologicznej. Kaszel może wynikać z towarzyszących schorzeń układu sercowo-naczyniowego, podobnie jak duszność. Jeśli decydujemy się zaproponować choremu trening wytrzymałościowy, będący istotną częścią rehabilitacji pulmonologicznej, lekarz powinien określić na podstawie badań czynnościowych (test wysiłkowy, spirometria) jego intensywność, pułap czy czas trwania, biorąc pod uwagę nie tylko zaawansowanie choroby układu oddechowego, ale także schorzenia współistniejące. Fizjoterapię pulmonologiczną stosujemy coraz częściej u ludzi starszych, u których mamy do czynienia z wielochorobowością, a więc towarzyszącym nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, zaburzeniami równowagi i tym podobne. Stąd konieczność nadzoru nad fizjoterapią pulmonologiczną lekarza (specjalisty rehabilitacji medycznej lub chorób płuc).