Uszkodzenia rzepki jako przejawy zaburzeń biomechaniki stawu rzepkowo-udowego

Rzepka jest kością płaską, w przekroju poprzecznym ma trójkąty kształt. Wchodzi w skład aparatu wyprostnego kolana. Jej zasadnicza rola opiera się na dwóch zadaniach: ochronie stawu klanowego od przodu, natomiast drugim – ważniejszym − jest działanie w roli bloczka mięśnia czworogłowego uda. Jej umiejscowienie w stawie kolanowym sprawia, że ścięgno mięśnia czworogłowego uda przyczepia się pod większym kątem do kości piszczelowej, dzięki czemu mechanizm wyprostny jest bardziej wydolny (1). Istnieją sprzeczności wśród wielu autorów co do pochodzenia rzepki – część z nich, biorąc pod uwagę stosunek rzepki do ścięgna mięśnia czworogłowego uda, uważa ją za trzeszczkę, natomiast pozostali na podstawie wyników badań morfologiczno-porównawczych uważają ją za zwykłą kość szkieletu o charakterze wstecznym (jest to stara kość filogenetycznie).  Rzepka w przeważającej części zbudowana jest z elementów chrzęstnych – jedyny punkt kostnienia pojawia się pomiędzy 3. a 6. rokiem życia, a sam proces kostnienia kończy się w wieku pokwitania. Niezwykle istotnym elementem z punktu widzenia biomechaniki stawu rzepkowo-udowego i ewentualnych zaburzeń czynnościowych ustawienia rzepki są troczki rzepki, które są przyczepami ścięgnistymi mięśnia czworogłowego uda do jej brzegów – przyśrodkowego i bocznego (3). Staw rzepkowo-udowy Staw rzepkowo-udowy utworzony jest przez powierzchnię stawową rzepki i powierzchnię rzepkową kości udowej. Występuje w nim ruch ślizgania rzepki po powierzchni stawowej kości udowej – w maksymalnym zgięciu stawu kolanowego rzepka...