Aktualne spojrzenie na proces usprawniania pacjentów z kręgozmykiem I i II stopnia − wybrane zagadnienia

fot: iStock Celem niniejszej publikacji jest prezentacja aktualnej wiedzy dotyczącej procesu usprawniania pacjentów z kręgozmykiem I i II stopnia. Analiza wybranych pozycji piśmiennictwa wskazuje, że nie ma wystarczających dowodów, aby zalecić konkretny rodzaj leczenia zachowawczego. Brak konsensusu w sprawie strategii niechirurgicznego leczenia chorób kręgosłupa doprowadził do bardzo zróżnicowanych praktyk wśród usługodawców. Kręgozmyk (łac. spondylolisthesis) to przemieszczenie ku przodowi przedniej części kręgu, w skład której wchodzą: trzon, przednia część łuku, wyrostki poprzeczne oraz stawowe górne, w stosunku do kręgu leżącego poniżej (1). Wielu autorów sądzi, że do kręgozmyku dochodzi na skutek złego zrastania się punktów kostnienia kręgu, inni upatrują przyczyn w okołoporodowych urazach okolic nasad łuków, a jeszcze inni powstanie kręgozmyku tłumaczą przeciążeniem węziny kręgu na skutek wad rozwojowych kręgosłupa (2). Najczęściej do ześlizgu dochodzi na skutek kręgoszczeliny (łac. spondylolysis), czyli przerwania ciągłości łuku u podstawy górnego wyrostka stawowego, przy zachowaniu łączności innych elementów kręgu. Ześlizg zachodzi bez przemieszczenia się sąsiadujących kręgów między sobą (3).  Ze względu na skomplikowaną etiologię kręgozmyku wprowadzono klasyfikację: typ dysplastyczny, typ ciśnieniowy, typ zwyrodnieniowy, typ traumatyczny, typ patologiczny.  Przypisanie chorego do konkretnej grupy ułatwia podejmowanie decyzji terapeutycznych. Zarówno w kręgozmyku ciśnieniowym, jak i zwyrodnieniowym dochodzi do zwyrodnienia krążka międzykręgowego. W kręgozmyku ciśnieniowym jest to proces wtórny, związany z przeciążeniem krążka międzykręgowego na skutek zmiany w rozkładzie przenoszonych sił w segmencie ruchowym kręgosłupa objętym...