Wpływ reaktywnej elektromiografii oraz zjawiska elektrobiofeedbacku zastosowanych przy użyciu urządzenia Luna EMG na funkcje chwytne oraz siłę mięśni u pacjentów po przebytym udarze niedokrwiennym

Materiał i metoda badania

W badaniu wzięło udział 60 pacjentów Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji „Repty” (23 kobiety i 37 mężczyzn) w wieku 60-75 lat z rozpoznanym udarem niedokrwiennym w fazie wczesnej (do 2 miesięcy od incydentu), z kodem choroby I69.3 wg ICD-10 (następstwa zawału mózgu). Kryterium wykluczenia stanowiły przeciwwskazania do terapii EMG. Ponadto nie zastosowano innych kryteriów wykluczenia. Osoby badane zostały losowo (co drugi pacjent zakwalifikowany do badania) przydzielone do dwóch 30-osobowych grup: ćwiczonych w trybie tradycyjnym (terapia indywidualna oraz klasyczny terapia ręki) oraz ćwiczonych na urządzeniu Luna EMG. W drugiej grupie poza terapią tradycyjną prowadzono półgodzinną terapię raz dziennie przez okres dwóch tygodni (10 jednostek treningowych). Pacjenci zakwalifikowani do badania zostali przebadani dwukrotnie (dwa tygodnie po przyjęciu na oddział neurologiczny oraz po miesiącu od przyjęcia) przez tego samego terapeutę, który nie wiedział, w jaki sposób przeprowadzono terapię danego pacjenta.

Ocenę chwytną osób badanych przeprowadzono w oparciu o Wytyczne Krajowej Rady Fizjoterapeutów do udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu fizjoterapii i ich opisywania w dokumentacji medycznej, z modyfikacją dopasowaną do badania. U pacjenta przeprowadzono trzy testy chwytu:

1. chwyt hakowy – podniesienie torby,
2. chwyt cylindryczny – nalewanie wody z półlitrowej butelki,
3. chwyt nożycowy – otwieranie zamka nawierzchniowego.

W każdym teście można było uzyskać 3 punkty.

Wyniki

W grupie kontrolnej w badaniu wykonanym przed terapią uzyskano 43 punkty dla chwytu hakowego, 41 punktów dla chwytu cylindrycznego i 39 punktów dla chwytu nożycowego. W grupie ćwiczonej na urządzeniu Luna EMG wynik dla chwytu hakowego to 52 punkty, 32 punkty dla chwytu cylindrycznego i 41 punktów dla chwytu nożycowego. W badaniu przeprowadzonym po przeprowadzeniu terapii wyniki dla grupy kontrolnej to 58 punktów dla chwytu hakowego (poprawa o 15 punktów), 54 punkty dla chwytu cylindrycznego (poprawa o 13 punktów) i 49 punktów dla chwytu nożycowego (poprawa o 10 punktów). Dla grupy ćwiczonej na urządzeniu Luna EMG uzyskano 70 punktów dla chwytu hakowego (poprawa o 18 punktów), 72 punkty dla chwytu cylindrycznego (poprawa o 33 punkty) oraz 55 punktów dla chwytu nożycowego (poprawa o 14 punktów).

Podsumowanie

W obu przebadanych grupach uzyskano poprawę funkcji kończyny górnej w trzech typach chwytów. Biorąc pod uwagę specyfikę pracy z wykorzystaniem urządzenia Luna EMG oraz zastosowanie specjalnej końcówki przeznaczonej do chwytu cylindrycznego, największą poprawę odnotowano właśnie w tym zadaniu (wzrost o 33 punkty). Dla porównania w grupie kontrolnej poprawa wyniosła 13 punktów.

W obu grupach zaobserwowano poprawę funkcji kończyny górnej we wszystkich trzech zadaniach, jednak w grupie pracującej na urządzeniu Luna poprawa była wyraźniejsza. Może to wynikać z faktu, że w grupie kontrolnej terapie miały charakter indywidualny, natomiast praca z robotem Luna oparta jest na powtarzalnym, usystematyzowanym schemacie.

Wg Fenga i wsp. (2023), zgodnie z analizami badań klinicznych obejmujących ponad 3000 pacjentów, połączenie biofeedbacku EMG z treningiem rehabilitacyjnym było najskuteczniejsze w poprawie funkcji motorycznych kończyny górnej oraz redukcji bólu u pacjentów z zespołem bark – ręka po udarze. Potwierdza to obserwacje autorów, że odpowiednio dobrana terapia z wykorzystaniem zjawiska biofeedbacku podczas pracy na urządzeniu Luna przynosi zadowalające efekty terapeutyczne (7).

W badaniach Leszczaka i wsp. (2023) wykazano, że pomiary wykonywane za pomocą robota Luna charakteryzują się wysoką zgodnością wewnętrzną i zewnętrzną w ocenie propriocepcji kończyny górnej u osób po udarze mózgu (8).

Galeria

Zobacz więcej