Postępowanie fizjoterapeutyczne w izolowanym złamaniu strzałki – studium przypadku
Trening równowagi i stabilizacji
W celu przywrócenia pełnej sprawności po urazie konieczne było wprowadzenie indywidualnie dostosowanego do umiejętności i potrzeb pacjentki treningu stabilizacji i równowagi ukierunkowanego na staw skokowy.
Ćwiczenia stabilizacji i równowagi miały na celu: poprawę propriocepcji, koordynacji, wykształcenie prawidłowej postawy ciała, wzmocnienie siły mięśniowej, utrzymanie odpowiedniego napięcia mięśniowego, a także profilaktykę urazów.
Trening rozpoczęto od ćwiczeń statycznych z nauką prawidłowego obciążania stopy w 3 punktach podparcia: okolicach głowy I i V kości śródstopia, a także w obrębie guza piętowego. Następnie zastosowano ćwiczenia balansu ciała z wykorzystaniem niestabilnego podłoża (materac, dyski sensomotoryczne) wraz z eliminacją zmysłu wzroku. Kolejnym krokiem było wprowadzenie ćwiczeń dynamicznych na stabilnym, a następnie niestabilnym podłożu. Ćwiczenia stabilizacyjne, wzmacniające, a także poprawiające propriocepcję znacząco ułatwią i przyspieszą proces regeneracji po zabiegu usunięcia zespolenia, do którego pacjentka jest zakwalifikowana (6).
Terapia blizny
Blizna jest tkanką łączną włóknistą powstającą w wyniku naturalnego procesu gojenia rany w celu zapewnienia stabilności tkanki. Niestety występowanie blizny często prowadzi do zaburzenia funkcji narządu ruchu w wyniku np. powstania przykurczy, bólu w okolicy blizny, dysbalansu mięśniowego czy osłabienia czucia głębokiego. Dlatego terapia blizn powinna stanowić nieodłączny element rehabilitacji pooperacyjnej.
W terapii blizn zastosowano: technikę spiralnej mobilizacji blizny, mobilizację chwytem „S”, rolowanie statyczne i dynamiczne, a także pionowe unoszenie blizny. Wykorzystano również pracę na tkankach miękkich poprzez masaż tkanek głębokich, masaż funkcyjny czy poizometryczną relaksację mające na celu poprawę elastyczności samej blizny, jak i otaczających ją tkanek, zwiększenie zakresu ruchu w stawie, zmniejszenie dolegliwości bólowych i napięcia mięśniowego, a także prawidłowe odżywienie tkanki, co znacząco przyspiesza procesy regeneracyjne (7). W opracowaniu blizny wykorzystano również pinoterapię, której celem były uelastycznienie tkanki, poprawa mikrokrążenia oraz właściwego czucia w okolicy blizny.
Całe postępowanie fizjoterapeutyczne zostało uzupełnione o magnetoterapię, mającą właściwości regeneracyjne, laseroterapię usprawniającą mikrokrążenie oraz kąpiel wirową poprawiającą krążenie oraz redukującą wzmożone napięcie (8).
Piśmiennictwo
- Elsoe R., Ostgaard S.E., Larsen P.: Epidemiologia populacyjna 9767 złamań kostki. „Chirurgia Stopy w Kostce”, 2018, 24, 34-39.
- Aiyer A.A., Zachwieja E.C., Lawrie C.M. i wsp.: Postępowanie w przypadku izolowanych złamań kostki bocznej. „J Am AcadOrthop Surg”, 2019, 27, 50-59.
- Hochschlid J.: Anatomia funkcjonalna dla fizjoterapeutów. MedPharmPolska, Wrocław 2018.
- Albin S.R., Koppenhaver S.L., Marcus R. et al.: Short-term Effects of Manual Therapy in Patients After Surgical Fixation of Ankle and/or Hindfoot Fracture: A Randomized Clinical Trial. „Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy”, 2019, 49 (5), 310-319.
- Chia-Yu H., Yuh-Show T., Cheng-Shiang Y. et al.: Differences in gait and trunk movement between patients after ankle fracture and healthy subjects. „BioMedical Engineering Onlin”, 2019, 18, 26.
- Karimizadeh A.M., Wikstrom A.E., Minoonejad H. et al.: Hop-Stabilization Training and Landing Biomechanics in Athletes With Chronic Ankle Instability: A Randomized Controlled Trial. „J Athl Train”, 2019, 54, 1296-1303.
- Boeger D., Bringeland E.N.: Terapia blizn. Metody stymulujące gojenie się ran i usprawniające funkcjonowanie układu powięziowego. MedPharm, 2020.
- Mahdavian D.B., van der Veer W.M., Ferreira J.A. et al.: Formation of hypertrophic scars: evolution and susceptibility. „J Plast Surg Hand Surg” 2012, 46 (2), 95-101.