Upadki osób starszych – vademecum fizjoterapeuty

Streszczenie: Z powodu starzenia się społeczeństwa upadki osób starszych i związane z nimi konsekwencje stanowią coraz większe wyzwanie dla ochrony zdrowia. Dlatego fizjoterapeuta, który coraz częściej jest specjalistą pierwszego kontaktu, powinien posiadać przynajmniej podstawową wiedzę z zakresu oceny ryzyka i prewencji w tej przypadłości.

Słowa kluczowe: upadek, osoby starsze, sprawność fizyczna, prewencja, czynniki ryzyka

Za upadek wg WHO uznaje się zdarzenie, w wyniku którego osoba nieumyślnie spoczęła na ziemi, podłodze lub innym niższym poziomie (1). Upadek i związane z nim urazy to powszechny problem zwłaszcza wśród osób starszych. Wpływają negatywnie na niezależność, funkcjonowanie i jakość życia jednostki (1). Ponadto przyczyniają się do zwiększonej chorobowości i śmiertelności osób w podeszłym wieku (2).

W 2022 roku w Polsce osoby starsze (65+) stanowiły 19,5% populacji. Szacuje się, że do roku 2049 będzie to blisko 32% społeczeństwa (3).

Według badań około 30% osób 65+ przynajmniej raz w roku upadnie, a liczba ta rośnie wraz z wiekiem, osiągając 40-50% dla ludzi 80+. Połowa tych osób upadnie więcej niż raz (1, 2, 4, 5).

Zwiększenie liczby upadków wraz z wiekiem jest w pełni zrozumiałe, zważywszy, że wiele czynników ryzyka (m.in. problemy z równowagą, polifarmacja, zaburzenia czuciowe i mięśniowe, sarkopenia) częściej występuje u osób starszych (2).

Dane te wskazują, że problem upadków będzie stanowił poważne wyzwanie dla pracowników ochrony zdrowia (1, 2).

Celem artykułu jest dostarczenie czytelnikowi podstawowego zakresu wiedzy na temat upadków osób starszych. Obejmuje on m.in. czynniki ryzyka, formy badania przesiewowego oraz możliwej prewencji dla osób znajdujących się w grupie ryzyka.

Galeria

Zobacz więcej