Upadki osób starszych – vademecum fizjoterapeuty

Podsumowanie

Upadki stanowią częsty problem zdrowotny osób w podeszłym wieku, a ich konsekwencje mogą być dewastujące, poczynając od urazu, niepełnosprawności i ograniczeniu niezależności, a kończąc na śmierci wskutek odniesionych obrażeń lub ich powikłań.

W pracy z pacjentem starszym, w kontekście upadków, kluczowa jest umiejętność oceny ryzyka wystąpienia zdarzenia oraz edukacja w aspekcie prewencji.

Zapobieganie upadkom jest jednym z najważniejszych zadań systemu opieki zdrowotnej w pracy z osobami starszymi, a głównym narzędziem w rękach fizjoterapeutów są odpowiednio dobrane ćwiczenia wzmacniające i poprawiające równowagę.

Z uwagi na fakt starzenia się społeczeństwa upadki i ich konsekwencje wśród osób starszych będą stanowiły coraz większe wyzwanie zarówno dla fizjoterapeutów, jak i innych specjalistów. Dlatego koniecznie jest dalsze prowadzenie badań i wdrażanie usystematyzowanych metod prewencji. Podstawą wydaje się wprowadzenie regularnych (raz do roku) badań przesiewowych, np. w formie kwestionariusza 3KQ w celu określenia, czy dana osoba znajduje się w grupie ryzyka.

Piśmiennictwo

1. Montero-Odasso M. et al.: World guidelines for falls prevention and management for older adults: a global initiative. „Age Ageing”, 2022, 51 (9).
2. Borges Pereira C., Mizuta Kozoroski Kanashiro A.: Falls in older adults: a practical approach. „Arq Neuropsiquiatr”, 2022, 80 (5 Suppl 1), 313-323.
3. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-piramida/ (dostęp: kwiecień 2023).
4. Berry S.D., Miller R.R.: Falls: Epidemiology, Pathophysiology, and Relationship to Fracture. „Current Osteoporosis Reports”, 2008, 6, 149-154.
5. Appeadu M.K., Bordoni B.: Falls and Fall Prevention In The Elderly. „StatPearls Publishing”, 2023 Jan.
6. Krysińska M., Domosławska-Żylińska K., Fronk M.: Urazy wśród osób powyżej 60 roku życia – raport. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, 2017.
7. Avin K.G. et al.: Management of Falls in Community-Dwelling Older Adults: Clinical Guidance Statement From the Academy of Geriatric Physical Therapy of the American Physical Therapy Association. „Phys Ther”, 2015 Jun, 95 (6), 815-834.
8. Vaishya R., Vaish A.: Falls in Older Adults are Serious. „Indian J Orthop”, 2020 Feb, 54 (1), 69-74.
9. Bartoszek A. et al.: Analysis of factors increasing risk of falls among the elderly living at home. „Hygeia Public Health”, 2015, 50 (2), 406-410.
10. Sakita M. et al.: Falls and Fall Prevention in Elderly People: Summary of Recent Reviews. „Japanese Journal of Health Promotion and Physical Therapy”, 2015, Volume 4 Issue 4, 161-169.
11. Biercewicz M.: Falls as a Common Problem in Elderly People with Neurological Diseases. „The Journal of Neurological and Neurosurgical Nursing December”, 2022, 11 (3), 137-141.
12. de Souza Dias A. et al.: Accidents caused by falls in the elderly people: a public health problem. „Journal Health and Technology”, July, 2022, Vol. 1, No. 1.
13. Ćwirlej-Sozańska A. et al.: Assessment of mobility, body balance and risk of fractures in the elderly. „Medical Review”, 2016, 14 (2), 134-147.
14. Zak M. et al.: Validation of FES-I and Short FES-I Scales in the Polish Setting as the Research Tools of Choice to Identify the Fear of Falling in Older Adults. „Int J Environ Res Public Health”, 2022 Dec, 19 (24), 16907.
15. Finnegan S. et al.: Development and delivery of an exercise programme for falls prevention: the Prevention of Falls Injury Trial (PreFIT), „Physiotherapy”, 104, 1, 2018, 72-79.
16. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5495/5/2/1/uczestnictwo_w_sporcie_i_rekreacji_ruchowej_w_2021_r.pdf (dostęp: kwiecień 2023).
17. Żak M., Brola W., Rębak D.: Upadki, unieruchomienie, zaburzenia kognitywne. Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce, 2020, 1-149.

Galeria

Zobacz więcej